Het milieu en de zorgsector: een winstgevende combinatie

Zowel bij de Vlaamse overheid als bij bedrijven en organisaties wint een duurzame manier van werken steeds meer aan belang. Ook in de zorgsector, de omvangrijke groep van ziekenhuizen, rusthuizen en andere plaatsen waar mensen residentieel verblijven en aangepaste zorgen ontvangen, groeit de interesse in de ecologische aspecten van de dienstverlening. Door hun aantal, hun omvang en de aard van hun diensten, hebben deze organisaties immers een belangrijke impact op het milieu.

Op het vlak van regelgeving zijn er de laatste jaren belangrijke inspanningen gedaan om de milieudruk van de zorgsector te beperken. Daarnaast zorgen allerhande technische maatregelen voor initiatieven met betrekking tot een gunstiger energieverbruik en een betere afvalproductie. Het succes van interne milieuzorg wordt echter ook in grote mate bepaald door de betrokkenheid van de werknemers en door hun dagelijks gedrag op de werkvloer. Dat is het uitgangspunt van Ecocare: een vzw die erop gericht is om organisaties te begeleiden naar een milieuvriendelijk beleid, een betere opvolging van de milieuwetgeving en een besparing op energie, water en afval. De vzw wordt gesteund door de Vlaamse overheid en het Electrabelfonds voor de bescherming van het leefmilieu van de Koning Boudewijnstichting.

Concreet
Hoe werkt Ecocare? Organisaties die instappen in het Ecocare-programma worden begeleid in het doorvoeren van ecologische gedragsveranderingen. Dat verloopt in twee fasen. De eerste stap is het uitvoeren van de Milieugedragsscan: een aangepast meetinstrument om bij de medewerkers te polsen naar hun houding en hun gedrag in verband met milieuzorg op het werk. De tweede stap is het opstarten van een EcoTeam, een groep van 6 tot 12 collega’s die tijdens enkele bijeenkomsten van twee uur werken rond thema’s als afval, energie, papier, water, vervoer en aankoopbeleid. Elk EcoTeam wordt op maat begeleid door een professionele coach. Via de website van Ecocare kunnen de organisaties de online Milieugedragsscan gratis uitvoeren en gebruikmaken van onder meer praktische werkfiches en een communicatiepakket.

Proefproject
In 2004-2005 voerde Ecocare een proefproject uit in de zorgsector bij vijf zorginstellingen. Het project toonde aan dat het mogelijk is om de milieubelasting fors te verminderen door middel van kleine gedragsveranderingen én dat er belangstelling was voor een vervolgproject. Op basis van de ervaringen met het proefproject werden de modellen aangepast en ging in oktober 2006 het huidig programma van start.

Voorbeeld
Het Psychiatrisch Centrum Caritas in Melle is één van de centra die het Ecocare-programma volgden. In Caritas werken ongeveer 500 medewerkers, die zich dagelijks inzetten voor zo’n 530 patiënten en bewoners.

Na het uitvoeren van een Milieugedragsscan beslist de directie van Caritas om een EcoTeam te organiseren. Dat team moest bestaan uit een mix van directieleden, stafmedewerkers en basismedewerkers. Daarnaast moest het programma het milieu ten goede komen: het gebruik van materialen en hulpbronnen zou beperkt worden, en de daarbij horende financiële besparing zou geherinvesteerd worden in milieuvriendelijke acties en materialen.

Tijdens zes sessies werkte het EcoTeam 39 actiepunten uit, zoals de plaatsing van ‘crushers’ in het kader van afvalverwerking, en een temperatuursmeting in combinatie met de bepaling van een verantwoorde temperatuur per ruimte. Er werd ook een actie ontwikkeld rond mobiliteit met als titel ‘Met de fiets naar het werk …?’.

Alle medewerkers werden bij het project betrokken, en iedereen werd gesensibiliseerd via een aantal communicatiekanalen zoals de nieuwsbrief, het personeelsblad en thematentoonstellingen in het personeelsrestaurant. De reacties waren zeer positief.

Meer informatie
Intussen registreerden zich al meer dan 30 organisaties van de zorgsector voor de Milieugedragsscan. Voor meer informatie kunt u terecht op www.ecocare.be. Het programma loopt nog tot september 2008.